Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024. Một trong những nội dung quan trọng đang được người dân quan tâm là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (Giấy chứng nhận) - thường gọi là "sổ đỏ".
Mẫu Giấy chứng nhận mới này vừa thể hiện tính truyền thống đã "ăn" vào tiềm thức của người dân; khi nhìn vào Giấy chứng nhận được trang trọng, mỹ quan, thanh thoát nhưng cũng từng bước để người dân tiếp cận với công nghệ, thiết bị thông minh hiện đại hóa ngành quản lý đất đai.
Mẫu Giấy chứng nhận theo Luật Đất đai năm 2024
Ngày 31/7/2024, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Thông tư số 10/2024/TT-BTNMT quy định về hồ sơ địa chính, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, trong đó có nội dung quy định về mẫu sổ đỏ để cấp cho người sử dụng đất.
So với mẫu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trước đây, thì mẫu Giấy chứng nhận lần này có một số điểm mới, cụ thể như sau:
Thứ nhất, về tên gọi "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất" - tên gọi mới này vừa ngắn gọn, nhưng đảm bảo được phạm vi bao quát là đất đai và tài sản gắn liền với đất theo quy định của Luật Đất đai.
Màu sắc của Giấy chứng nhận được thiết kế tương đồng với màu sắc của Giấy chứng nhận trước đây để bảo đảm tính liên tục, kế thừa và tiềm thức trực quan của người dân.
Thứ hai, kích thước của Giấy chứng nhận lần này nhỏ gọn hơn, theo khổ giấy thông dụng A4.
Việc thu gọn mẫu Giấy chứng nhận về khổ giấy A4 nhằm mục đích phù hợp với các loại máy in, máy quét thông dụng, phổ biến hiện nay của các cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận.
Kích thước Giấy chứng nhận mới cũng giúp cho người dân khi bảo quản hoặc tham gia giao dịch được thuận tiện, giảm thiểu việc hư hỏng, rách nát.
Thứ ba, nội dung thể hiện trên Giấy chứng nhận chỉ thể hiện những thông tin cơ bản về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản; thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất; thông tin về sơ đồ, tọa độ vị trí của thửa đất; một số thông tin để người được cấp Giấy chứng nhận cần biết và ghi nhận về việc thực hiện quyền của người được cấp Giấy chứng nhận.
Thứ tư, bổ sung mã QR code và mã Giấy chứng nhận.
Do Giấy chứng nhận mới chỉ thể hiện các thông tin cơ bản về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, về thửa đất và tài sản gắn liền với đất. Việc bổ sung mã QR code và mã Giấy chứng nhận nhằm mục tiêu đưa ứng dụng công nghệ để người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất có thể chủ động truy cập vào cơ sở dữ liệu đất đai kiểm tra thông tin về đất đai, tài sản gắn liền với đất. Để kiểm tra, kiểm soát việc cấp Giấy chứng nhận lần này đã bổ sung thêm "mã Giấy chứng nhận".
Các thông tin trên Giấy chứng nhận và các thông tin khác có liên quan, người dân có thể tra cứu phản hồi thông qua mã QR code hoặc qua Cổng dịch vụ công Quốc gia, Cổng dịch vụ công của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Cổng dịch vụ công của các địa phương hoặc đề nghị cung cấp thông tin tại cơ quan có thẩm quyền.
Như vậy, mã QR code là để người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản hoặc người có liên quan có thể kiểm chứng thông tin và quá trình biến động khi người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện các quyền của người sử dụng đất, người sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Trong thực tế, có tình trạng làm giả Giấy chứng nhận tại một số địa phương, làm phương hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, cũng như làm bất ổn tình hình an ninh, trật tự.
Vì vậy, mẫu Giấy chứng nhận mới cũng sẽ được thiết kế tăng cường các yếu tố bảo mật, bảo an, bổ sung các yếu tố chống giả đóng và chống giả mở (chống giả đóng là chỉ cơ quan phát hành phôi Giấy chứng nhận mới có thẩm quyền xác thực; chống giả mở là yếu tố để các đối tượng có liên quan có thể xác thực trực quan), cho phép người dân tra cứu, xác thực thông tin trực tiếp của Giấy chứng nhận với cơ quan có thẩm quyền.
Cơ sở dữ liệu về đất đai đang được Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các địa phương triển khai xây dựng, hoàn thiện, vận hành, kết nối, liên thông. Các thông tin trên mẫu Giấy chứng nhận là thông tin cơ bản để người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện các quyền và nghĩa vụ.
Các thông tin khác về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, về thửa đất, tài sản gắn liền với đất được lưu trữ, khai thác thông qua mã QR code và trong cơ sở dữ liệu về đất đai, chỉ được cung cấp khi có yêu cầu.
Thứ năm, bỏ quy định về trang bổ sung của Giấy chứng nhận.
Việc bỏ quy định trang bổ sung của Giấy chứng nhận nhằm đảm bảo sự trang trọng và tính toàn vẹn, tránh trường hợp người đã được cấp Giấy chứng nhận làm mất trang bổ sung nhưng phải thực hiện thủ tục cấp lại toàn bộ Giấy chứng nhận.
Như vậy, mẫu Giấy chứng nhận mới vừa đảm bảo dung lượng thông tin để nhận biết, đồng thời tạo công cụ để người dân, người tham gia giao dịch có thể kiểm tra thông tin chi tiết về tình trạng pháp lý, chủ sở hữu tài sản cũng như thông tin về đất đai và tài sản gắn liền với đất.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 256 của Luật Đất đai năm 2024, thì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày 01/8/2024 vẫn có giá trị pháp lý và không bắt buộc phải cấp đổi sang mẫu Giấy chứng nhận mới.
Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản có nhu cầu, thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận mới theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.
Như vậy, mặc dù tên gọi và nội dung của Giấy chứng nhận mới theo quy định của Luật Đất đai 2024 có thay đổi cho phù hợp với ứng dụng công nghệ, nhưng những Giấy chứng nhận đã cấp theo quy định của pháp luật đất đai qua các thời kỳ vẫn có giá trị pháp lý như Giấy chứng nhận được cấp theo mẫu mới. Trường hợp người đã được cấp Giấy chứng nhận theo mẫu cũ, nếu có nhu cầu thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận mới theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.
Nguyễn Trường Tuấn - Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Ninh Bình